6 lipca, godz. 21.00
Dom Pracy Twórczej, Radziejowice

Wykonawcy:
Konstanty Andrzej Kulka | skrzypce
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Mirosław Jacek Błaszczyk | dyrygent

W programie:
Piotr Czajkowski –  koncert skrzypcowy D-dur, op. 35
przerwa
Piotr Czajkowski -V Symfonia e-moll, op. 64

Wiosnę roku 1878 Piotr Czajkowski spędzał nad Jeziorem Genewskim, lecząc duchowe rany po katastrofalnym, trzymiesięcznym małżeństwie. Pośród alpejskiego krajobrazu depresja ustąpiła, a odprężenie i optymizm szybko znalazł wyraz w nowym dziele: był nim Koncert skrzypcowy D‑dur, jedyny na ten instrument w twórczości Czajkowskiego, zarazem kamień milowy w dziejach wiolinistyki. Przeważają w nim nastroje od pogodnego liryzmu, po żywiołową radość i witalność, wyrażaną motywami szybkich rosyjskich tańców w finale. Pierwotny adresat dedykacji, Leopold Auer odmówił jej przyjęcia nazywając koncert „niewykonalnym”. Dopiero po trzech latach wykonania podjął się Adolf Brodski; wiedeńską premierę przyjęto fatalnie (wpływowy krytyk E. Hanslick wręcz zmiażdżył koncert). Trudne początki dzieła dziś należącego do ścisłego kanonu koncertowej literatury są pouczającym przykładem, jak niezasadny bywa przytaczany wobec nowatorskich utworów zarzut „niewykonalności” i jak dalece potrafią się mylić nawet najbardziej uznani krytycy. Wszystkie zalety tego mieniącego się wieloma nastrojami arcydzieła wydobędzie legendarna sztuka wiolinistyczna Konstantego Andrzeja Kulki, zaliczanego do najwybitniejszych skrzypków swego pokolenia.

V Symfonię Piotra Czajkowskiego w jej ideowym planie (per aspera ad astra – od cierni, ku gwiazdom) porównuje się niekiedy do przesławnej symfonii Beethovena o tym samym numerze – tu wszakże emocjonalna rozpiętość pomiędzy tragizmem początku a tryumfem finału jest jeszcze bardziej wydatna. Pewną analogię można też dostrzec w wysnuciu całego utworu z jednego, charakterystycznego motywu (nazywanego czasem, podobnie jak u Beethovena, „motywem losu): posępnej, powracającej w różnych kontekstach melodii granej na początku utworu w niskim rejestrze przez klarnet. Symfonia e‑moll to jedno z tych, które można przywołać jako najbardziej dla stylu swego twórcy (i ogólnie neoromantycznego idiomu muzyki rosyjskiej) charakterystyczne – toteż od chwili premiery cieszy się niesłabnącą popularnością.

Monograficzny koncert muzyki Czajkowskiego poprowadzi dyrygent o międzynarodowej renomie, Mirosław Jacek Błaszczyk, dyrektor artystyczny (od 1998) Filharmonii Śląskiej oraz dyrektor artystyczny i juror Międzynarodowych Konkursów Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach. Od lat związany z Polską Orkiestrą Sinfonia Iuventus, był jej dyrektorem artystycznym, obecnie zaś jest członkiem Rady Artystycznej i koordynatorem ds. artystycznych. [Piotr Maculewicz]

Wstęp wolny!

Organizatorem koncertu jest Dom Pracy Twórczej w Radziejowicach.