Mahler | Mykietyn | Czajkowski | PRZEŁOŻONY!

KONCERT PRZEŁOŻONY

9 maja 2020, godz. 19.00
Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego, Warszawa

Wykonawcy:
Agata Kielar-Długosz | flet
Łukasz Długosz | flet
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Oleg Zverev | dyrygent

Program:
Gustav Mahler – Adagietto z V Symfonii cis‑moll
Paweł Mykietyn   – Koncert podwójny na dwa flety i orkiestrę
Piotr Czajkowski – VI Symfonia h-moll „Patetyczna” op. 74

fot. Liyasov

Arcydzieła muzyki (czy też  – wszelkiej sztuki) często rodzą pytania o ich związek z biografią twórcy. Niekiedy jest on jawny, wyrażony explicite w postaci autorskiego komentarza czy literackiego programu, czasem zupełnie nieoczywisty. Często może być jedynie przeczuwany, pozostaje głęboko zakodowany w nutach, którym kompozytor zawierza swą radość, miłość, czasem zaś rozpacz i zwątpienie. Szczególnie poruszającym przykładem takiego właśnie, niezwykle subiektywnego, emocjonalnie sugestywnego dzieła jest VI Symfonia h‑moll Piotra Czajkowskiego. Po premierze autor wpisał do partytury podsunięty przez brata podtytuł: „Patetyczna”. Choć pojęcie to kojarzy się dziś głównie z wzniosłością i emfazą, tutaj odwołuje się raczej do swych etymologicznych, starogreckich korzeni, gdy słowo páthos oznaczało namiętność, a także – cierpienie (tak też jest odbierane w jęz. ros.). Cierpieniem było bowiem naznaczone niemal całe życie Piotra Czajkowskiego. Choć cieszył się rosnącym uznaniem i sławą, nie zaznał nigdy szczęścia w życiu osobistym, uwikłany w osobliwe związki z kobietami (np. z wielbiącą go hrabiną Nadieżdą von Meck, z którą przez 13 lat korespondował, lecz nigdy jej osobiście nie poznał), w krótkotrwale małżeństwo, które okazało się katastrofą (zakończoną próbą samobójczą kompozytora), oraz w przygodne, skrywane i budzące wyrzuty sumienia relacje z mężczyznami, surowo potępiane konwenansami epoki. Wielu współczesnych biografów skłania się ku hipotezie, że właśnie te delikatne i długo stanowiące tabu kwestie tłumaczą depresję i przedwczesną śmierć kompozytora w wieku 53 lat, w pełni twórczych sił i apogeum popularności. Nasycone ogromną ekspresją dzieło znajdzie doskonałego interpretatora w osobie świetnego rosyjskiego dyrygenta Olega Zvereva, związanego zwłaszcza z muzycznymi instytucjami dalekiej Syberii m.in. w Irkucku, a także w nadwołżańskim Uljanowsku, oklaskiwanego też na najważniejszych estradach Rosji i poza jej granicami.

Gorące romantyczne emocje – choć zupełnie odmienne – podtrzyma też tchnące niebiańską błogością Adagietto, sławny fragment V Symfonii Gustava Mahlera, jedna z najcudowniejszych kart symfoniki początku XX wieku, w której rozbrzmiewają jedynie smyczki i harfa. Komentatorzy widzieli w tym fragmencie wyznanie miłości kompozytora do jego przyszłej żony, pięknej Almy Schindler, a utwór szczególnie rozsławiło użycie go w głośnym filmie Śmierć w Wenecji Luchino Viscontiego wg noweli Thomasa Manna.

Para znakomitych flecistów, należących do najwspanialszych współczesnych wirtuozów tego instrumentu, Agata Kielar-Długosz i Łukasz Długosz wystąpią w Koncercie podwójnym Pawła Mykietyna, który swą premierę miał (w ich wykonaniu) w 2016 r. Sami artyści tak pisali o tym dziele: „Składa się z trzech wykonywanych attacca części, z których skrajne oparte są na opracowanej przez kompozytora technice ciągłego acceleranda. Niezmiernie ciekawe jest nowatorskie podejście do sfery agogicznej utworu. Partie solowe – będąc w ścisłej symbiozie z partią orkiestry – potraktowane są bardzo oryginalnie. Koncert Pawła Mykietyna z pewnością znacząco wzbogaci współczesną literaturę fletową. Jest wspaniały!” [Piotr Maculewicz]

Organizator zastrzega sobie prawo do zmiany programu lub wykonawców.

Sinfonia Iuventus zastrzega możliwość zmiany programu i wykonawców.