Wykonawcy:
Can Kehri | wiolonczela
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Can Okan | dyrygent

W programie:
Cemal Reşit Rey – Turcja (wybór, części 3, 7 i10)
Hasan Ferid Alnar – Koncert wiolonczelowy (prawykonanie poza Turcją)
***
Piotr Czajkowski – III Symfonia D-dur Polska

Do III Symfonii Piotra Czajkowskiego przylgnął przydomek „Polskiej” – to rezultat użycia w finale polonezowego rytmu i charakteru, pamiętać jednak należy, że taniec ten był bardzo popularny w carskiej Rosji, będąc tam raczej symbolem uniwersalnego dworskiego splendoru, niż kraju pochodzenia. Piękne dzieło trzydziestopięcioletniego kompozytora wyróżnia kilka szczególnych cech – to np. jedyna z symfonii swego autora w durowej tonacji. Preferował on raczej nastroje elegijne (toteż nawet ta Symfonia D‑dur rozpoczyna się… „marszem żałobnym” w d‑moll). Ma również mniej konwencjonalną, pięcioczęściową budowę, w czym zdaje się nawiązywać do dawniejszych form divertimentowych (wskazuje na to obecność części o tanecznym charakterze – prócz wspomnianego poloneza, również dodatkowego scherza-walca jako części II).

Majowy koncert to także okazja spotkania z muzyką turecką XX wieku. Szczególnie ważną postacią na muzycznej scenie tego kraju był Cemal Reşit Rey, uznawany za jednego z pionierów zaszczepienia w swej ojczyźnie muzyki artystycznej nawiązującej do nurtów twórczości Zachodu, na fali „okcydentalizacji” kraju pod rządami Kemala Atatürka. W bogatej twórczości Reya szczególne miejsce zajmują dzieła sceniczne – opery i operetki, cieszące się znaczną popularnością. Wśród muzyki orkiestrowej poczesne miejsce zajmuje rapsodia symfoniczna Türkiye (Turcja) w dziesięciu barwnych, skontrastowanych tempami i charakterem obrazach, nawiązujących do motywów muzyki narodowej – usłyszymy jej wybrane epizody. Rey współtworzył nieformalną grupę z czterema innymi kompozytorami, zwanymi „Turecką Piątką” – należał do niej także jego rówieśnik Hasan Ferit Alnar, szczególnie zafascynowany możliwościami stylizowania i harmonizacji muzyki tradycyjnej, a także wykorzystania rodzimego instrumentarium; plonem tych zainteresowań był min. cieszący się do dziś popularnością koncert na turecką cytrę – kanun. Bardziej uniwersalny charakter ma jego melodyjny i ekspresyjny Koncert na wiolonczelę, w którego tematach rozpoznać też można charakterystyczne skale i rytmy Orientu.

Partię solową wykona pochodzący z Turcji Can Kehri,  który ukończył z wyróżnieniem studia w Konserwatorium w Stambule  w klasie wiolonczeli prof.  R.  Erzina oraz w Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina pod kierunkiem prof. Tomasza Strahla. Aktywny jako solista i kameralista gra także w grupie wiolonczel Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus im. J. Semkowa. Koncert poprowadzi ceniony turecki dyrygent i pianista młodego pokolenia, Can Okan.

Ze wspomnianym przywódcą, Kemalem Atatürkiem wiąże się ważne tureckie święto jego imienia – 19 maja, radosny Dzień Młodzieży i Sportu. Koncert pod patronatem Ambasady Republiki Turcji w Polsce wpisuje się w obchody tego święta, szczególnie w tym roku ważnego, bo związanego ze stuleciem militarnej kampanii z 1919 r., która dała początek nowej państwowości kraju po upadku Imperium Osmańskiego.

Wstęp wolny z potwierdzeniem rezerwacji!
magdalena.politylo@mfa.gov.tr

Piotr Maculewicz