LUTOSŁAWSKI | MOZART | MALISZEWSKI
x
19 października 2024, godz. 19.00
Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie
Wykonawcy
Aleksander Dębicz | fortepian
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Przemysław Neumann | dyrygent
Program
Witold Lutosławski
Mała suita na orkiestrę symfoniczną
Wolfgang Amadeus Mozart
Koncert fortepianowy A-dur KV 488
przerwa
Witold Maliszewski
I Symfonia g-moll op. 8
Przemysław Neumann – fot._Fundacja 2.8; Aleksander Dębicz – fot. Adam Stępień
x
Nasza Orkiestra współpracuje stale z najznakomitszymi dyrygentami i solistami, którzy doceniają profesjonalizm, talenty i zaangażowanie tworzących ją młodych muzyków. Podczas październikowego koncertu wystąpi z nami także młody, cieszący się wielkim uznaniem Aleksander Dębicz. To jeden z najbardziej wszechstronnych polskich pianistów, także kompozytor, pomysłodawca i realizator wielu kreatywnych, budzących zawsze żywy odzew projektów koncertowych i płytowych. Tym razem zaprezentuje się w klasycznej pozycji repertuarowej – Koncercie fortepianowym A-dur KV 488 Wolfganga Amadeusa Mozarta. Utwór ten należy do najpiękniejszych dzieł tego gatunku w całych dziejach muzyki. Jak większość swych odpowiedników, także ten komponował Mozart najpewniej z myślą o sobie jako wykonawcy. Dzieło powstawało w marcu roku 1786, równolegle z operą Wesele Figara i wraz z dwoma innymi koncertami fortepianowymi (c-moll i Es-dur), w których Mozart po raz pierwszy dodał do składu dętego parę klarnetów. Po pogodnej części pierwszej następuje minorowa, nostalgiczna część wolna w typie siciliany, reminiscencja barokowych wyobrażeń o „sycylijskiej” pieśni, spopularyzowanych głównie w weneckiej operze. Po niej, zgodnie z tradycją gatunku, rozbrzmiewa część trzecia i finałowa w formie błyskotliwego, pełnego kontrastów, skrzącego się wirtuozerią ronda.
Punktem wyjścia dla działalności artystycznej i twórczej postawy wykonawcy tego arcydzieła, Aleksandra Dębicza jest improwizacja oraz muzyka autorska, którą często łączy z repertuarem klasycznych mistrzów. W swojej twórczości od lat przejawia zamiłowanie do sztuki filmowej. Absolwent Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie w klasie fortepianu Elżbiety Tarnawskiej. Koncertuje w Polsce i za granicą (m.in. Niemcy, Francja, Stany Zjednoczone, Rumunia, Włochy, Austria, Turcja), prezentując publiczności zarówno własną muzykę, improwizacje, jak i interpretacje muzyki klasycznej oraz nowej. Swe dokonania utrwalił też na szeregu doskonale przyjętych i zawsze bardzo oryginalnych koncepcyjnie płyt, wśród których były Cinematic Piano, Invention (nominacja do Fryderyka), Adela. Największym jak dotąd autorskim przedsięwzięciem artysty jest album Sideways (2022), na który Dębicz skomponował utwory z kwintetem dętym i orkiestrą smyczkową; znalazły się na nim również oryginalne interpretacje dwóch klasycznych dzieł Bacha i Gershwina. W 2022 roku wraz z Polską Orkiestrą Radiową pod dyrekcją Michała Klauzy prawykonał dedykowaną mu Symfonię koncertującą Macieja Małeckiego. W tym samym roku artysta debiutował na prestiżowych festiwalach muzycznych – Międzynarodowym Festiwalu Chopinowskim w Dusznikach Zdroju (w duecie z Marcinem Zdunikiem) oraz na festiwalu Męskie Granie (w duecie z Jakubem Józefem Orlińskim). Dębicz współtworzy duety z wybitnymi muzykami, z którymi opracował szereg oryginalnych programów, opartych na muzyce klasycznej i improwizacji. Z wiolonczelistą Marcinem Zdunikiem nagrał m.in. znakomicie przyjęty dwupłytowy album Bach Stories (Warner Classics), nominowany do Fryderyka 2018. Z saksofonistą Szymonem Nidzworskim skomponował i nagrał muzykę do filmu Dotknięcie w reżyserii Katarzyny Michałkiewicz.
Przystępna, tonalna Mała suita Witolda Lutosławskiego o czterech zwięzłych, skontrastowanych ogniwach powstała na początku lat 50., gdy kompozytor z powodzeniem starał się zachować twórczą autonomię wobec oczekiwań komunistycznych władz, tworząc muzykę nierzadko „na motywach ludowych”, ale z zachowaniem najwyższego poziomu artystycznego. W tym przypadku sięgnął po folklor rzeszowski i lasowiacki, tworząc utwór kameralny, który wzbudził zachwyt wielkiego dyrygenta, Grzegorza Fitelberga. Na jego zamówienie autor skomponował też wersję na orkiestrę, zaprezentowaną z powodzeniem podczas Festiwalu Muzyki Polskiej w 1951 pod batutą Fitelberga.
Witold Maliszewski urodził się w Mohylowie na Podolu, kształcił się w Petersburgu, początkowo studiując matematykę i medycynę, by później podjąć dość późne studia muzyczne (m.in. u Rimskiego-Korsakowa i Głazunowa). W 1908 roku założył cenione konserwatorium w Odessie i kierował nim. Rewolucja bolszewicka przerwała ten „wschodni” etap kariery uznanego kompozytora i pedagoga, który szybko znalazł prominentne miejsce w niepodległej Polsce, m.in. jako dyrektor Państwowego Konserwatorium Muzycznego (później Wyższej Szkoły Muzycznej) w Warszawie. Wykształcił wielu znakomitych muzyków i kompozytorów, wśród nich byli m.in. Feliks Łabuński, Bolesław Woytowicz, Feliks Rybicki oraz najsławniejszy z nich – Witold Lutosławski. Jego własny styl kompozytorski pozostał niewrażliwy na mnogie nurty modernistyczne okresu międzywojennego – dochował wierności ekspresyjnemu neoromantyzmowi i wpływom zwłaszcza muzyki rosyjskiej. Na kartach doskonale orkiestrowanych partytur Maliszewskiego odnajdziemy czytelne wpływy jego mistrzów, a szczególnie wyraźne są one we wczesnej I Symfonii g-moll op. 8. Została prawykonana w 1902 roku podczas cyklu koncertów w carskiej rezydencji w Pawłowsku, niedługo później w nowo powołanej Filharmonii Warszawskiej, spotykając się z wielkim uznaniem. Klasycznie zbudowany czteroczęściowy cykl przesycony jest późnoromantyczną ekspresją i zachwyca bogactwem melodycznej inwencji.
Do współczesnych odkrywców nieco zapomnianego dziś polskiego kompozytora należy dyrygent wieczoru, Przemysław Neumann, w latach 2015-2024 dyrektor Filharmonii Opolskiej (utrwalił z nią na trzech nominowanych do nagrody Fryderyka płytach CD dzieła symfoniczne Maliszewskiego), od 2022 roku kierownik muzyczny Opery Śląskiej w Bytomiu, a od września 2024 – dyrektor Filharmonii Szczecińskiej. To dyrygent szczególnie oddany misji odkrywania zapomnianych kart muzyki polskiej. Jest absolwentem poznańskiej Akademii Muzycznej, w której ukończył studia na kierunku dyrygentura symfoniczno-operowa w klasie Jerzego Salwarowskiego oraz Antoniego Grefa. Już podczas studiów nawiązał współpracę z poznańskim Teatrem Muzycznym, do roku 2013 będąc jego dyrygentem i kierownikiem orkiestry. Przez dziewięć sezonów artystycznych przygotował kilka premier oraz poprowadził kilkaset spektakli i koncertów. Współpracował także z Teatrem Wielkim w Poznaniu oraz Gliwickim Teatrem Muzycznym. Jest wykładowcą m.in. macierzystej uczelni, w 2017 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego. [pmac]
______________________________________________________
Bilety: eBilet.pl, Polskie Radio – bilety 24 oraz w kasie Studia Koncertowego Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego.
REGULAMIN SPRZEDAŻY BILETÓW ORAZ UCZESTNICTWA W WYDARZENIACH ARTYSTYCZNYCH
Patronat medialny: TVP Kultura, Radio dla Ciebie, Polska Agencja Prasowa, polmic.pl
Organizator: Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Organizator zastrzega prawo do zmiany programu koncertu lub jego wykonawców