MENDELSSOHN | HOCHBERG | BRAHMS. Koncert poświęcony pamięci prof. Piotra Barona

x

20 listopada 2021, godz. 19.00
Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie

Wykonawcy
Zofia Antes | fortepian
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Marek Wroniszewski | dyrygent

Program
Felix Mendelssohn-Bartholdy – Uwertura do Snu nocy letniej
Bolko Graf von Hochberg – Koncert fortepianowy c-moll op. 42
***
Johannes Brahms – I Symfonia c-moll op. 68

 

 

Prof. Piotr Baron – for. archiwum prywatne; Zofia Antes – fot. Aleksandra Bator; Marek Wroniszewski – fot. Piotr Banasik

x

Felix Mendelssohn już jako nastolatek miał w swym dorobku wiele znakomitych kompozycji – pieśni, fortepianowe miniatury, dwie opery komiczne, a gdy miał lat szesnaście tworzył już prawdziwe arcydzieła – jak Oktet smyczkowy. Rok później powstał utwór, który miał przynieść młodemu kompozytorowi prawdziwą sławę – była to uwertura do Snu nocy letniej Szekspira. Stworzył ją bez specjalnej okazji, pod wpływem natchnienia wywołanego lekturą zawsze mu bliskiego angielskiego dramatopisarza. Prawykonanie dzieła odbyło się w Szczecinie 20 lutego 1827 roku pod batutą sławnego kapelmistrza Karla Loewego i odniosło olśniewający sukces, potwierdzony dwa lata później wspaniałym przyjęciem w Londynie, gdzie uznano, iż utwór wprost genialnie oddaje szekspirowskiego ducha i oniryczną aurę najbardziej uroczego z jego dramatów. Po latach Mendelssohn powrócił do tego tematu, poproszony przez króla Prus Wilhelma IV o skomponowanie muzyki do całego spektaklu Snu nocy letniej.

Johannes Brahms po porażce źle przyjętego przez publiczność i krytykę I Koncertu fortepianowego (1859) niemal przez dwie dekady nie przedstawił nowego dzieła z udziałem wielkiej orkiestry. Chociaż pierwszą ze swych czterech symfonii począł szkicować już w roku 1855, to wykonanie jej ostatecznej wersji miało miejsce ponad 20 lat później, w 1876! Przyjęto ją wówczas z entuzjazmem, a wielu krytyków porównywało ją z dziełami Beethovena (ku pewnej irytacji samego autora). Mimo zewnętrznie klasycznych rysów, Symfonia cmoll nasycona jest arcyromantyczną ekspresją; ogromne wrażenie robi otwierająca dzieło introdukcja na tle miarowych niczym bicie serca uderzeń w kotły. Zewnętrznym (i od razu zauważonym przez słuchaczy) odwołaniem do Beethovena jest podniosły, hymniczny charakter głównego tematu finału, który zdaje się nawiązywać do melodii Ody do radości z jego IX Symfonii.

W dziejach muzyki znamy wiele przypadków arystokratów, którzy szczycili się prawdziwym muzycznym talentem i byli cenionymi kompozytorami – należał do nich m.in. Carlo Gesualdo, książę Venosy, hrabia Unico Wilhelm van Wassenaer, pruski król Fryderyk II Wielki, a w czasach nam bliższych – hrabia Bolko von Hochberg z możnego rodu przez wieki władającego rozległymi posiadłościami Śląska, wśród nich – zamkiem Książ. Ceniony w swej epoce autor oper, pieśni, utworów kameralnych (wydawanych pod pseudonimem Johann Heinrich Franz) piastował też ważne urzędy, m.in. intendenta Królewskiego Instytutu Teatrów w Berlinie. Jego nieco zapomniana dziś twórczość utrzymana w późnoromantycznym duchu jest na nowo odkrywana staraniem rodziny oraz polskich muzykologów. Współczesne wykonanie jego Koncertu fortepianowego c-moll zabrzmi w interpretacji cenionej pianistki i kameralistki Zofii Antes, aktywnej koncertowo w Polsce i za granicą, pracującej m.in. w Instytucie Muzyki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, a koncert poprowadzi Marek Wroniszewski, dyrygent uznany za najlepszego polskiego uczestnika X Międzynarodowego Konkursu im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach, zastępca dyrektora Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa.

Niezwykły śląski akcent programu to zarazem muzyczny hołd pamięci wybitnego badacza i popularyzatora muzyki tego regionu, prof. Piotra Barona, cenionego pedagoga (wykładowcy m.in. Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nysie), twórcy i dyrektora Festiwalu Kompozytorów Śląskich, dyrygenta, organisty, kompozytora i arteterapeuty, którego przedwczesna śmierć 24 lipca 2020 roku okryła żałobą środowisko muzyczne regionu i kraju.

Podczas wydarzenia obowiązują zasady ustalone w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii wraz z ich aktualizacjami: Aktualne zasady i ograniczenia

Oświadczenie uczestnika wydarzenia w związku ze stanem epidemii SARS-COV-2

Patroni medialni: TVP Kultura, Prestopolmic.pl
Organizator: Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa
Organizator zastrzega prawo do zmiany programu koncertu lub jego wykonawców

Bilety: Polskie Radio – Bilety24, eBilet